3.2 Vượt chướng ngại vật (4 tháng):
Sau giai đoạn 1, bức tường ngăn cản giao tiếp của bạn đã dần được phá bỏ, bạn sẽ thấy mình dần tiếp cận và cảm nhận được ý nghĩa của việc học tập một ngôn ngữ, không phải là để họctốt một môn học, mà là sử dụng được ngôn ngữ đó để truyền tải ý tưởng của mình. Bạn bắt đầu từ bỏ việc căng tai lên để nắm bắt từng chữ một, sau đó tua đi tua lại từ đó trong đầu mà quên mất việc phải nghe cả các từ tiếp sau. Bạn dần quen với việc nghe trọn vẹn cả câu, cả đoạn để nắm bắt được ý.
Mục tiêu: tập viết đoạn 4-5 câu theo chủ đề cho trước, làm quen với từ vựng mang tính học thuật, luyện đặt câu hỏi và tự trả lời câu hỏi (giao tiếp với chính mình), tập nghe ý chính của câu, của đoạn.
Tài liệu gợi ý sử dụng: For & Against, Vocabulary in Use – Intermediate, Academic Word List, Spotlightradio.net, voanews.com
Phương pháp:
Writing: bạn đã ôn tập xong phần ngữ pháp cơ bản về viết câu. Giờ là lúc bạn tiến đến việc viết đoạn theo 1 chủ đề cho sẵn. Bạn nên thiết kế 1 cuốn tập làm văn cho bản thân để rảnh lúc nào thì viết lúc đó. Mỗi ngày chỉ cần viết 1 đoạn 4-5 câu. Cuốn này có thể viết theo dạng My diary hay My blog :P
Phương pháp 1: bạn có thể viết tùy hứng và không theo 1 kết cấu nhất định nào cả, miễn là viết được thành 1 đoạn văn có nội dung cụ thể. Dễ nhất là bạn viết đoạn tường thuật về những việc xảy ra xung quanh mình. VD: hôm nay bạn vừa có bài kiểm tra trên trường/bạn được nhận l ương/bạn quen với một người bạn mới…
Phương pháp 2: cùng với việc duy trì viết My diary, bạn nên luyện tập viết lập luận, đưa ra quan điểm để trả lời cho những câu hỏi thời sự. Những câu hỏi này bạn có thể tìm thấy trong chính các bài nghe trên Spotlight, trong sách For & Against, trong đề thi IELTS. VD: Bạn vừa nghe xong 1 bài về Plastic bag trên spotlight, thế thì bạn có thể viết 1 đoạn văn ngắn 4-5 câu để đưa ra nhận định về “Negative Effects of plastic bags on the environment” hoặc đơn giản là trả lời câu “Is it good or bad to use plastic bags?”.
Vocabulary: thay vì chỉ đơn thuần học theo từ vựng trong sách, bạn nên tham khảo thêm các bài báo, tranh luận xung quanh chủ đề mình vừa đọc. Ở giai đoạn này bạn không nên chọn các bài báo quá dài, quá khó, sẽ chóng nản. Có thể tiếp tục tận dụng các script + audio trên Spotlight để chọn lọc ra những từ vựng liên quan đến chủ đề đó.
VD: Với chủ đề Communication & Technology, bạn có thể tìm nghe bản broadcast “Too much computer game”. Bạn cũng có thể xem qua Academic word list: 570 words để làm quen dần với 1 số từ vựng phổ biến trong tiếng Anh học thuật.
Speaking: Tận dụng luôn các tài liệu mà bạn đã viết ra. Mỗi khi viết xong, bạn diễn đạt lại bằng lời như thể đang nói chuyện với một ai đó. Bạn nên ghi âm lại giọng của mình và tự kiểm tra xem có lỗi phát âm nào không rồi ghi lại bản mới hoàn chỉnh hơn. Như vậy bạn sẽ có 1 thư viện recording của riêng mình để tự theo dõi sự tiến bộ của bản thân.
Listening: Đối với những bạn mà bắt đầu cảm thấy các bài broadcast trên spotlight là khá dễ so với trình độ của bạn (nghe 1-2 lần là hiểu toàn bộ) thì có thể dần chuyển sang nghe voanews.com. Các bài nghe ở voa cũng có tốc độ chậm, nhưng từ vựng và cấu trúc câu nâng cao hơn. Khi nghe cũng áp dụng giống các bước ở trên: nghe lấy ý, xem script, tra từ mới, nghe lại, đọc theo,…
Các nội dung chính cần ôn tập và gợi ý thời gian biểu:
3.3 Tăng tốc (4 tháng)
Đã qua 5 tháng khó khăn nhất, 5 tháng để định hình được thói quen và phương pháp học tập tiếng Anh, bạn cũng đã tích lũy xong vốn từ vựng cơ bản để giao tiếp trong đời sống. Lượng từ vựng này vào khoảng 1500 từ, theo 8 chủ đề lớn (đã liệt kê trong 2 bảng trên) bao quát hầu hết mọi tình huống, vấn đề thiết thực xảy ra hàng ngày. Bạn cũng đã tập được thói quen tường thuật tình huống bằng câu chữ, lời nói (My diary), tập đưa ra ý kiến, quan điểm về một chủ đề thời sự. Vào thời điểm này, lượng broadcast mà bạn nghe đã vào khoảng 50-70 bài, nếu như bạn thực hiện đúng các bước mà mình hướng dẫn thì mình tin là khả năng nghe hiểu (nghe để nắm bắt ý) của bạn đã được cải thiện đáng kể.
Cũng phải nói thêm vì sao mình không tách ra một mục học về Pronunciation. Bởi vì xưa đến nay, không biết các bạn thế nào chứ mình thì cực kì ngại đọc các cuốn dạy Phonetics/Pronunciation. Đối với những ai lười như mình thì có thể tự trau dồi bằng cách khi tra từ mới trong từ điển điện tử, lắng nghe phần phát âm rồi bắt chước đọc to lên sao cho thật giống, nhớ chú ý phần trọng âm (stress) và âm cuối (ending sound) của từ vì điều đó là hoàn toàn khác biệt với tiếng Việt của chúng ta. Một cách khác nữa cũng khiến bạn nhớ lâu hơn phát âm của từ là nghe thật nhiều, nghe cho quen tai. Ở nhà mình, tivi nói suốt cả ngày và lúc nào cũng để ở kênh nói tiếng Anh: Disney Channel, Star World, Discovery, National Geographic, … thi thoảng thì mình mới nghe thời sự BBC, CNN, Ariang News, NKK, Australia. Như vậy để bạn đa dạng việc nghe tiếng Anh với đặc trưng vùng miền khác nhau và nghe để quen với âm điệu đó. Trong lúc làm việc gì đó mình cũng vẫn thi thoảng lắng tai nghe xem TV đang nói gì và lặp lại một số câu mà mình thấy thú vị và có thể áp dụng được (nhất là các câu hội thoại trên Disney Channel :P).
Dựa trên kinh nghiệm của bản thân thì mình rút ra là Pronunciation và Listening bổ sung, hỗ trợ cho nhau. Bạn phát âm đúng thì sẽ nhận diện được từ trong bài nghe và bạn nghe kĩ thì sẽ ghi nhớ được cách phát âm của từ.
Như vậy, 5 tháng vừa rồi đã thiết lập một nền tảng khá vững để bạn tự tin bước vào giai đoạn tăng tốc. Tăng tốc nghĩa là bạn sẽ làm việc với những tài liệu nâng cao hơn, đòi hỏi bạn nỗ lực nhiều hơn để bứt phá. Giai đoạn này nếu ai tập trung cao độ thì sẽ tiến bộ vượt bậc, còn không vượt qua được thì rất dễ bỏ cuộc giữa chừng.
Mục tiêu: tập viết bài nghị luận 250 từ theo chủ đề cho trước, mở rộng và nâng cao vốn từ vựng, luyện nói trôi chảy trong 2 phút, tập nghe các bài nghe với cấu trúc khó hơn, đa dạng hơn, tập đọc tin tức thời sự.
- từ Elementary lên Pre Intermediate
- Low Intermediate lên Intermediate
- Intermediate lên Upper Intermediate
Tài liệu gợi ý sử dụng: For & Against, Vocabulary for IELTS, Academic Word List, Spotlightradio.net, voanews.com (mục Learning English), Essential Articles, http://www.ielts-simon.com/
Phương pháp:
Vocabulary: sách Vocabulary for IELTS là 1 cuốn rất hay để trang bị và hoàn chỉnh những gì bạn còn thiếu. Nếu bạn tận dụng tốt cuốn này thì bạn sẽ có nền tảng cực kì vững chắc trước khi chính thức bước vào “luyện thi” IELTS. Trong số 20 units, bạn sẽ gặp lại 8 chủ đề quen thuộc trong cuốn Vocabulary in Use, tuy nhiên dưới những cái tên khác. Các từ mới, khái niệm mới có tính trừu tượng hơn, từ cũng dài hơn, khó nhớ hơn. Tuy nhiên, đây chính là lượng từ vựng học thuật cần thiết và quan trọng vì sẽ xuất hiện dày đặc trong đề thi IELTS cả 4 kĩ năng.
Trong cuốn này, bạn sẽ thấy có rất nhiều từ khác nhau để cùng ám chỉ một khái niệm, gọi là Synonym (từ đồng nghĩa). Giai đoạn này bạn nên có ý thức tìm hiểu về cách sử dụng synonym,antonym (từ trái nghĩa). Bên cạnh đó là các khía cạnh khác về từ vựng như Word family, prefix (tiền tố), suffix (hậu tố), root (gốc từ)… Nắm được cách sử dụng linh hoạt synonym, word family,… là một yếu tố hết sức quan trọng để bạn làm được bài IELTS listening cũng như phát triển kĩ năng viết IELTS essay sau này.
Là 1 cuốn sách từ vựng nhưng tổng hợp cả bài nghe, đọc và viết IELTS. Phần nghe đa dạng, có cả các đoạn IELTS speaking mẫu với ngôn ngữ giao tiếp rất tự nhiên, Khi nghe các đoạn recording, bạn không nên chỉ chăm chăm hoàn thành cho xong bài tập, mà tận dụng ngay vốn từ vựng rất hay trong đó. Chiến thuật nghe chay, rồi đọc script, tra từ, nghe lại, take note các từ mới vào My daily dictionary tiếp tục phát huy hiệu quả. Sách cũng hay có dạng bài sửa lỗi essay, là cách để bạn nâng cao nhận thức về lỗi writing thường gặp (spelling, word form, homophone, collocation,…)
Tóm lại, đây là cuốn sách tự học cực kì tốt, có thể tận dụng mọi mặt để làm nền tảng nâng cao cả 4 kĩ năng.
Reading & Listening: Tiếp tục duy trì việc đọc và nghe Spotlight broadcast. Bên cạnh đó, các bạn hãy làm quen với các bài trình độ nâng cao hơn trong voanews.com, phần learning English (http://learningenglish.voanews.com/), hoặc bbc với Words in the news, 6 minutes English,…(http://www.bbc.co.uk/worldservice/learningenglish/). Ở giai đoạn này thì bạn chỉ cần luyện tập đọc để hiểu ý chính của tin tức cũng như tiếp thu thêm 1 số từ vựng phổ biến, 1 số cấu trúc câu dùng trong văn bản trang trọng. Bạn nên chọn đọc nhiều bài báo theo topic khác nhau, vừa để mở mang hiểu biết vừa để có ý tưởng cho những bài viết IELTS essay sau này – vốn luôn gắn liền với các chủ đề thời sự. Với những bạn đã ở trình độ khá (Intermediate) thì có thể tham khảo thêm các bài báo trong Essential Articles. Thú thực là mình mới chỉ xem qua, chưa học trong đó mấy nhưng thấy tuyệt hay, rất gần với bài đọc IELTS. Tài liệu này do các bạn mem trong Hội chia sẻ, có các ấn phẩm 12,13,14. Khi đọc bài, theo mình, bạn không nên tra từ quá nhiều, gây loãng và gây nản. Cố gắng tập trung đọc để hiểu ý tưởng tác giả. Sau này, có thời gian thì tra 1 số từ mà bạn thấy lặp lại nhiều lần trong bài, note lại mục riêng để làm vốn liếng dắt lưng.
Writing:
Cùng với lượng từ vựng học thuật mà bạn mới thu thập được, những cấu trúc câu trích dẫn từ các bài đọc, bài nghe, bạn hãy cố gắng sử dụng vốn liếng đó vào ngay trong bài viết của mình. Tiếp tục duy trì viết My diary/blog theo cách mà giai đoạn trước bạn đã thực hiện. Viết theo lối kể chuyện để rèn luyện khả năng diễn đạt và vận dụng được từ mới.
Bên cạnh đó, trong giai đoạn tăng tốc, bạn bước sang viết 1 bài luận hoàn chỉnh, tối thiểu 250 từ - tương đương với 15-20 câu. Bạn hãy tham khảo cách tổ chức ý trong 1 bài IELTS essay trên trang web của cựu giám khảo Simon nổi tiếng (ielts-simon.com). Mình thấy đây là 1 trang rất thích hợp và nhẹ nhàng, dễ tiếp cận đối với các bạn mới làm quen với IELTS writing. Bạn click vào phân mục writing sẽ ra rất nhiều lời khuyên hữu ích cho việc tổ chức ý của 1 bài luận. Theo phong cách viết này, mở bài và kết bài cực đơn giản, thân bài thì tổ chức và phát triển ý hết sức chặt chẽ và mang tính thuyết phục cao. Bạn chưa cần nghiên cứu nhiều về các dạng bài thi IELTS writing mà hãy tiếp cận dần dần. Theo mình, giai đoạn này bạn nên đặt mục tiêu hàng đầu cho kĩ năng writing là nắm chắc được cách thức tổ chức bài viết, phát triển lập luận. Tựu chung lại thì khi viết theo 1 chủ đề nào đó, căn bản nhất trong lối viết của Simon là bạn nên tổ chức kết cấu tuân theo đúng công thức an toàn sau:
1. Essay structure:
Introduction – Body paragraph 1 – Body paragraph 2 – Conclusion
2. Body paragraph structure:
Idea -- Supporting sentences 1 (explanation) – Supporting sentences 2 (examples)
Mình khuyên bạn nên tuân thủ luôn kết cấu trên mà không nên sáng tạo ra phong cách viếtmới khi mà khả năng diễn đạt còn hạn chế. Sự hạn chế này biểu hiện như sau: khó khăn trong việc phát triển mạch viết. Sự diễn đạt không mạch lạc, suy luận luẩn quẩn hoặc thậm chí lạc đề. Câu văn thì rườm rà, từ vựng thiếu chính xác. Lập luận thiếu thuyết phục. Một số bạn không hề biết rằng điều đó ảnh hưởng rất nhiều tới điểm của bài luận IELTS. (điểm Task response và điểm Coherence trước hết) Văn phong Anh chú trọng việc sử dụng hiệu quả từ ngữ, lời ít ý nhiều. Để dần quen với lối diễn đạt rõ ràng, chặt chẽ của văn phong Anh, chúng ta nên tìm đọc thật nhiều và phân tích kĩ các bài lập luận (debate/argument/discussion/for and against).
Mình để ý thấy lỗi từ vựng, ngữ pháp còn nhanh tiến bộ, còn lỗi phát triển/diễn đạt ý này thì mất cực kì nhiều thời gian. Nhưng một khi cải thiện được rồi thì đọc bài sẽ thấy thoáng ý hẳn. Cuốn For and Against là 1 cuốn hay để bạn tham khảo trong giai đoạn này.
Speaking:
Tận dụng luôn cuốn Vocabulary for IELTS, bạn tập nói theo các đoạn recording đi kèm. Cố gắng nhắc đi nhắc lại nhiều lần như vẹt để cho toàn bộ cấu trúc câu, từ vựng, ngữ âm, ngữ điệu ngấm dần. Trong giai đoạn tăng tốc này, có 2 phương pháp chính sau để luyện speaking:
Phương pháp 1: tự nói 1 mình. Bạn mới đọc xong 1 bài debate thú vị trong cuốn For and Against, hãy lọc ra 1 số câu hay và chuyển thành văn nói, tóm tắt nội dung của bài debate đó. Hay là bạn mới nghe xong 1 bản broadcast, cố gắng nhớ lại nội dung và tập diễn đạt lại. Nói to theo các nội dung trong My Diary cũng rất tốt – vì đó là những câu văn do bạn viết ra nên sẽ dễ nhớ hơn, nói lưu loát hơn. Các nội dung thực hành nên được ghi âm lại để sau đó bạn tự chỉnh sửa lỗi cho chính mình. Khó khăn của cách làm này là không có người tương tác cùng, thành ra dễ nản, mau chán.
Phương pháp 2: tìm bạn cùng luyện speaking. Bạn có thể đăng kí tham gia bất kì CLB tiếng Anh giao tiếp nào, miễn là có môi trường buộc bạn phải phát huy tối đa cái vốn của mình. Nhưng nếu vì lí do gì đó mà bạn không thể tham gia vào 1 CLB thì tại sao không tự lập nhóm English speakers của riêng mình? Sĩ số tốt nhất cho mỗi nhóm như vậy là 4-6 người. Bạn có thể tìm trên FB, hỏi han bạn bè xem có những ai có mục tiêu gần với mình, trình độ ngang ngang để tổ chức các buổi speaking theo chủ đề cho trước. Người nọ sửa cho người kia, cùng đặt câu hỏi ngược trở lại để rèn luyện phản xạ. Làm sao để bạn có cơ hội khoe mẽ cái vốn từ vựng bạn mới học được. Một khi bạn dùng được 1 từ mới nào đó trong văn nói thì bạn sẽ ghi nhớ từ ấy lâu hơn rất nhiều.
Các nội dung chính cần ôn tập và gợi ý thời gian biểu:
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét